Prof.Dr.Kuloğlu : Depremden Etkilenen Yetişkin ve Çocuklara Nasıl Yaklaşılmalı ? 

Uzun yıllarAkdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalında Öğretim Üyesi ve Alkol Madde Bağımlılığı Araştırma ve Uygulama Merkez Yöneticisi olarak görev yapan Prof.Dr. Murat Kuloğlu  Depremden Etkilenen Yetişkin ve Çocuklara  Nasıl Yaklaşılmalı ?   konusunu ve  ne yapılması gerektiğini  Byturco Medya Grubumuza ait Gazetelerimiz için özel bir röportaj ile  açıkladı

DEPREMDEN ETKİLENENLERE NASIL YAKLAŞILMALI?
Depremden sonra sizinle kalan misafirlerinizde bazı tepkiler gözlemleyebilirsiniz. Bunlar; hayatta kaldığı için suçluluk hissetme, yoğun endişe, sürekli olayla ilgili konuşma ihtiyacı, korku, öfke patlamaları, hissizlik, uykusuzluk ya da aşırı uyuma, iştah değişiklikleri gibi durumlar olabilir. Onlara çok zor bir şey yaşadıklarını ve bu tepkileri vermelerinin oldukça normal olduğunu söyleyin. Bu tepkilerde aşırılık, kendine ya da başkalarına zarar verme düşünceleri gözlemlerseniz bir uzmandan destek almanız gerekmektedir.
Peki Siz Neler Yapabilirsiniz?
Çok fazla soru sormadan, olanları anlatmaya zorlamadan yanlarında olmaya çalışabilirsiniz. Kendisini hazır hissettiğinde ve istediği zaman anlatmasına zemin hazırlamak önemli. Konuşurken akıl vermekten, yargılamaktan , ‘’En azından sana bir şey olmadı’’, ‘’Her şey tamamen iyi olacak’’ gibi yorumlardan kaçınmalıyız. ‘’Senin için ne yapabilirim, neye ihtiyacın var?’’ sorularını sorabilirsiniz.
Bazen konuşmadan da sadece yanında olmak, temel ihtiyaçlarını karşılamak yeterli olabilir. Yalnız kalma ihtiyaçları olabilir bunu anlamak ve onlara alan tanımak önemli.
Devam edebilecekleri eski rutinleri varsa bunları gerçekleştirebilmeleri için ortam hazırlamaya dikkat edin (günlük işler, iş ya da okulla ilgili çalışmalar, varsa izledikleri diziler vb.), beraber yeni rutinler de oluşturabilirsiniz.
Tüm bunları yaparken kendinizi de ihmal etmemeniz önemlidir. Sizin de taşıyamayacağınız durumlar olabilir, kendi yakınlarınızla yaşadıklarınızı ve duygularınızı paylaşabilirsiniz. Çocuklarınızla misafirleriniz gelmeden konuşup onları bilgilendirmeniz ve hazırlamanız önemlidir.
DEPREM SONRASI ÇOCUKLARA NASIL YAKLAŞMALIYIZ?
Deprem sonrası çocuklarda aşırı korku, öfke nöbetleri, sık ağlama, davranış bozuklukları, yaşından daha küçük bir çocuk gibi davranma (alt ıslatma, parmak emme vb.), beslenme ve uyku sorunları, kabuslar, yalnız kalkmaktan korkma ve yanınızdan bir an olsun ayrılmak istememe, kreşe/okula gitmekten kaçınma, fiziksel sebebi olmayan ağrılar, daha büyük çocuklarda ve ergenlerde içe kapanma, okul başarısında düşüş, isyankar davranışlar görülebilir. Bu dönemde çocuklarınızla daha fazla vakit geçirmeniz, fiziksel olarak yakınlık kurmanız (sarılmak, elini tutmak, bazen beraber uyumak) önemlidir. Tüm bu yaşananlarda zamanla bir azalma olmazsa bir çocuk ruh sağlığı uzmanından destek alabilirsiniz. Peki Siz Neler Yapabilirsiniz? Çocukların en temel ihtiyacı kendilerinin ve sizin güvende olduğunuzu hissetmektir. Öncelikle çocukların beslenme, barınma ve ilgi gibi gereksinimlerini karşılamak çok önemlidir. Anne-babalar genelde bu tip zorlayıcı yaşantılar hakkında çocuklarıyla konuşmaktan kaçınabilir ya da kendi
duygularını çocuklardan gizlemek isteyebilirler. Ancak çocuklarla yaşananlar hakkında konuşmak, duygu ve düşüncelerinizi onlarla paylaşmak çocukları da kendi korkuları ve hissettikleriyle ilgili sizinle konuşmak konusunda cesaretlendirecektir. Deprem sırasında ya da sonrasında yaşadıkları, gördükleri
ve duydukları şeylerle ilgili hissettiklerini anlatmaları için onları yüreklendirin. Burada önemli olan elinizden geldiği kadar sakin, güven verici ve tutarlı bir tutum sergilemeniz gerektiğidir.
Depreme ya da depremden etkilenenlere ilişkin medyadaki görsel ve işitsel uyaranlara maruz kalmalarını olabildiğince önlemeye çalışın. Yine de gördükleri şeyler olduğunda onlarla konuşun.
Okul çağına gelmemiş çocuklarda olanları anlamlandırmak daha büyük çocuklara kıyasla daha zor olabilir. Bazen kendi ‘’yaramazlıkları’’ yüzünden bunların yaşandığı yanılgısına kapılabilirler. Olanların onların suçu olmadığı konusunda onlara net açıklamalarda bulunun.
Çocuklara bu süreçte açık ve net bilgiler vermek önemlidir. Yaşananları onlardan tamamen saklamak mümkün değildir ve bu saklama çabasını fark etmek onları daha da endişelendirebilir. Bazen tekrar tekrar aynı soruları sorabilirler, onlara sıcak bir biçimde yaklaşmalı ve merak ettikleri soruları sabırla tekrar cevaplamalısınız.
Okul, kreş, ödev, ders, oyun gibi günlük rutinlere bir an önce dönmek gereklidir. Çünkü çocukları deprem kadar korkutan diğer bir unsur da yaşananlar sonucunda hayatlarının ne kadar değişeceği endişesidir.
Bir yakınını kaybettiyse bu haberi çocuğa güvendiği ve yakın olduğu birinin vermesi önem
taşımaktadır. ‘’Uzaklara gitti’’ gibi net olmayan açıklamalardan kaçınmanız ve anlayabileceği en sade
şekilde çocuğa ölen kişinin artık yaşamsal faaliyetlerinin devam etmediğini, onu bir daha
göremeyeceğinizi, bunun için üzgün olduğunuzu kaybedilen kişiyle ama ilgili anılarınızı
hatırlayacağınızı istediğiniz zaman onunla ilgili konuşabileceğinizi söylemelisiniz.