Doç.Dr. Esenyel : “Toplumsal Seferberlik Gerekli” 

Esenyel; “Bugün itibarı ile sen ve ben kavgalarını bir yana bırakıp toplumsal seferberlik ilan
edilmesi kaçınılmaz oldu. Yalnız turizm sektöründe  değil, tüm reel sektörler, kamu sektörü
ve bu sektörlerin oluşturduğu tüm kurum ve kuruluşlar ayrıca STK’lar bu 
sürecini iyi değerlendirmek için adımlar atmalı.
Toplumun her kesiminde müthiş bir bezmişlik ve motivasyon eksikliği hakim.
Adeta Corona sürecinde Ağustos böceği misali saz çalıp oynadık ve gerekli tedbirleri
maalesef almadık, alamadık. Ülkemizi hep siyasi olaylar meşgul etti. (Cumhurbaşkanlığı
seçimleri, UBP Kurultayı, yeni hükümet kurulma süreci vs.) 
Ne kadar ciddi bir tehlikenin eşiğine geldiğimizin aslında turizm sektöründe başrol
oynayanlar, kanaat önderleri, feryat figan haykırırken siyasiler sadece günü kurtarmak için
adımlar attı.
Bugünü atlatalım gerisi Allah Kerim; mantığı işte bugünkü ülke perişanlığını gözler önüne serdi.
Dikkat edin yine aynı durum var. "Ben 1 hafta kapatmayı kâfi buluyorum" diyor Sn. Başbakan, Sağlık Bakanı “Hayır en az 3 hafta olmalı”  diyor.
;Bizim imkânlarımız bu kadar, ülke olarak bundan fazlasını istesek de yapamayız " derseniz, o zaman ülkeye hüküm etmekten uzaklaşır günden güne biraz daha bataklığın içine doğru çekilirsiniz” dedi.
“Toplumsal Seferberlik Gerekli”
İktidar ve muhalefet geçtiğimiz günlerde bütçe görüşmelerinin acilen bitirilmesi için güzel bir fotoğraf verdi.;Toplum sağlığı her şeyden daha önemli denildi" uzun uzadıya Meclis sabahlara kadar çalışmadı. Doğru da oldu, zaten tam üç ay ertelenen ve açıklanan devlet bütçesi bir an önce yürürlüğe girmeli idi.
Ben bir plan görmek istiyorum
Yukarıda kullandığım yumuşak cümleler aslında bu ülkede böyle gelmiş, böyle gider; felsefesi ile hareket ettiğimi sakın aklınıza getirmesin.
Plansız ve programsız yaşam bana göre değil. Eminim bu ülke insanı her ne kadar kapanma
süreci ile savaşıyor olsa dahi, geleceği görebilmek adına hüküm edenlerden (hükümet
ortakları) ;yapacağız, edeceğiz" gibi kelimeler duymak istemiyor. "Yapın, edin" görelim
diyor. Bunu derken de bir projeksiyon çerçevesinde icraatın acilen başlamasını istiyor.
Turizm faaliyetleri çok önemli o yüzden “Nisan ayında başlatmak gerekli” diyen bir Sağlık
Bakanımız var. Bütün iyi niyetine rağmen ve iyi de bir hekim olmasına rağmen (aynı bölgenin
insanları olduğumuz için biliyorum) adam siyaset yapmıyor, içinden geçenleri doğrudan
söylüyor.
“Turizm Sektöründe Şubat Sonrası”
Hadi gelin biraz fikir jimnastiği yapalım. Toplumsal seferberlik kamu özel birlikte hareket
etmesi koşulu ile aşağıdaki yazdıklarıma bir göz atalım. Belki ucundan, köşesinden bir
katkımız olur bu güzel ülkeye, söz uçar yazı kalır ne de olsa.
10 maddelik 2021 Turizm Kurtuluş Reçetesi 
1- Ülke insanımız en geç mart sonuna kadar aşılanmalı (2 aylık zaman yani 60 gün var)
imkânsız değil.
2- Yabancı pazarlar en erken temmuz başı hareketleneceğini var sayarsak, yerli turist ve
Türkiye pazarları için harekete geçilmeli.
3- Bu pandemi koşullarında hiçbir yerli operatör uçak bağlayıp risk almaz. Önünü göremeyen
operatör, risk almadan garantiye oynamayı tercih edecektir.
4- Üçüncü maddeye istinaden; Türkiye’deki Kıbrıs Destinasyonu çalışan büyük operatörler ile (isimlerini yazmayım reklam olmasın) Turizm Bakanlığı nezdinde cazip uçak -otel - transfer ve içi dolu paket programlar hazırlanmalı.
5- Adaya geliş koşulları açıklanarak kafalardaki soru işaretleri ve belirsizlikler ortadan
kaldırılarak (QR kodlu Turist aşı sertifikası) karantina istenmeden adaya girişler sağlanmalı.
6- Bütün Avrupa ülkeleri beşinci maddeyi hızla uygulamaya koydular. AB içerisinde ve
İngiltere de dâhil 15 Ocak itibariyle bu uygulamayı tercih etmeye başladı. Adanın kuzeyine
seyahatler güvenli hale getirilmeli ve potansiyel turistin bu doğrultuda kafasındaki soru
işaretleri giderilmeli.
7- Türkiye Cumhuriyeti yetkilileri ile adanın kuzeyine gerçekleştirilecek uçuşlar hızla planlı
bir şekilde artırılmalı ve özellikle Kuzey Kıbrıs Ulaştırma ve Turizm ve Çevre Bakanlıkları
birlikte hareket etmelidir. THY ve Pegasus yetkilileri bu sürece dâhil edilmeli. 
Bu vesile ile adanın Nisan ayından başlayarak ;Covid Free Zone" destinasyon olarak
pazarlanması Türkiye'de operatör ve ilgili muhatap Türkiye Bakanlıkları ile birlikte hareket
edip bu teşvik edilmelidir. Türkiye pazarı yüzde altmış beşten fazla bir oranda adanın en
büyük ve en gerçekçi pazarıdır.
8- Yeni turizm ürünleri geliştirilerek (Sağlık turizmi, ileri yaş turizmi) hatta inşaat sektörü ile
birlikte hareket edilmelidir.
Türkiye'ye göre cazip hale getirilecek konut fiyatları ve satışları adaya ilkbahar itibariyle
dinamizm getirmenin yolları bu sektör temsilcileri ile yol haritası ve büyük şehirlerde
İstanbul, Ankara, İzmir, Gaziantep, Eskişehir, Bursa, Trabzon, bu bölgelerde uzun süreli
adanın kuzeyinin konut satışları anlamında teşvikleri yapılmalıdır.
9- Sekizinci maddede geçerli olan tüm koşullar yurt dışında yaşayan Kıbrıslı Türklere de daha
cazip hale getirilmelidir.  Pandeminin çok yoğun yaşandığı İngiltere, Avustralya 'da
kaybettiğimiz (Adaya turist olarak gelmeyen) Kıbrıslı Türkleri adaya tekrardan turist olarak
dönmelerini sağlamalıyız. En azından bir konut almak ve burada uzun süreli gelip
yaşamalarına ve iç turizm ekonomisinin canlanmasına olanaklar artırılmalıdır. Uzun vadeli
banka kredileri, özellikle kronik hastalığı olan ve burada uzun süre kalış ile kendini yenileme
fırsatı yakalayacak kişiler bu anlamda cazip olacaktır.
10- Yıllık otel konaklama yüzdesi yüzde onun altında kalan yerli turist için acilen otel
fiyatları daha cazip hale getirilecek ve yerli insanımızın bu otellerden kendi imkânları
dâhilinde turist olarak faydalanmaları sağlanacaktır.

Hadi Hükümet edenler, bu önerilerimi ciddiye alın ve uygulayın. Yeter ki sizde günü
kurtarmak için politika üretmek yerine irade olsun. Bu yazdıklarım büyük bütçeler de istemez,
para ile olan işler değil. Sadece organize edin. Diğer bakanlıkları bilmem ama
Turizm ve Çevre Bakanlığının Türkiyenin büyük şehirlerinde var olan maaşlı çalışan
temsilcileri burada büyük önem arz ediyor. İngiltere ve Almanya’dakiler de öyle. Haydi,
bakalım biraz şimdi Kıbrıslı tabiri ile (gımıldama) zamanı. Esas misyonunuz adaya turist
çekmek değil mi? Şimdi tam sırası. Bunu sizlerden beklemek en azından sıradan bir vatandaş
olarak hakkım diye düşünüyorum.
“Biraz da Dünyaya Bakalım”
Esenyel pandemi nedeniyle dünya turizminde yaşanan sıkıntılar hakkında yaptığı açıklamada;
“Uluslararası seyahatler yüzde 74 azaldı. Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü
(UNWTO), 2020 yılını turizm anlamında  uluslararası turizmin en kötü yılı ilan etti. 2020 yılı
sonunda  uluslararası seyahatlerin ve turistin  yüzde 74 azaldığı vurgulandı. (1 milyar kişi
azaldı).
UNWTO;nun en son yayınladığı ;Dünya Turizm Barometresi; raporuna göre; uluslararası
seyahat gelirindeki düşüş, 1,3 trilyon dolarlık ihracat geliri kaybı anlamına geliyor. Bu öyle
büyük bir kayıp ki 2009;da yaşanan kayıptan tam 11 kat fazlası. Coronavirüs’ün turizm
sektöründe yarattığı kriz nedeniyle dünya genelinde yaklaşık 120-130  milyon istihdam kaybı var.
Bu yıl Haziran ayı itibariyle düzelme olmaz ise turizme bel bağlayan ülkeler bu kayıplarını
nasıl atlatacak çok merak ediyorum.Turizim hayattır” dedi.